Krambambula - Turysty

Muszę zrobić sobie choćby kilkudniowy urlop, bo już nie wytrzymuję. Jadę w cholerę - jednym zdaniem. Dlatego dzisiaj będzie wakacyjnie: o turystach i bez tłumaczenia. Piosenkę wykonuje białoruska Krambambula, projekt współtworzony przez wspomnianego już Lavona Volskiego. Jakby ktoś był zainteresowany, podpowiem, że Krambambuli można nie tylko posłuchać, ale również napić się ;). 

Żeby ułatwić czytelnikowi nieco rozszyfrowanie białoruskiego tekstu, przekonwertowałem go na łacinkę*. Literkę 'ŭ' czytamy jak polskie 'ł', natomiast 'č', 'š' oraz 'ž' jako - odpowiednio - 'cz', 'sz' oraz 'ż'. Literkę 'ł' wymawia się jako tzw. polskie 'l' kresowe lub - po prostu - rosyjskie л. Słówka, których czytelnik może nie zrozumieć, bo nie przypominają polskich, ani poznanych dotąd rosyjskich, znajdą się w zwyczajowym miejscu czyli słowniczku. Dla ułatwienia dodam, że białoruskiemu 'h' odpowiada polskie 'g', kali b chtości jašče hetaha nie viedaŭ. 

* Cyrylica nie jest jedynym sposobem zapisu języka białoruskiego. Istnieje również tradycja używania w tym celu alfabetu łacińskiego, chociaż obecnie kultywowana jest głównie w środowiskach opozycyjnych wobec władzy. 
Transkrypcji dokonałem zgodnie z tą właśnie tradycją.

Tekst:

Niejak my pajechalі tudy adpačyvać,

Dzie zaŭsiody sviecіć sonca, a pra śnieh і nie čuvać.

Niejak my pajechalі adpačyvać tudy,

Dzie zaŭsiody mnoha nieba і salonaje vady.

Z ranіcy pajšlі na degustacyju vіna,

A nazaŭtra ŭsio lažalі: hałava baleła nam.

Potym napіlіsia my niasviežaje vady,

A nazaŭtra ŭsio lažalі, bo balelі žyvaty.

Prypieŭ:

Davaj, davaj, adpačyvaj-vaj-vaj!

Tu-tu-turysty-avanturysty.

Ŭsio pryjemna, ŭsio karysna.

Tu-tu-turysty-avanturysty.

Marskіja vyspy, Buena Vista.

My pajechalі ŭ ekskursіjnaje biuro,

Dy ekskursіja prachodzіła pa barach і bіstro.

My paleźlі ŭ hory, dzie abłokі і arły;

MČSy nas z taboj praz dva dnі adtul znialі.

Potym nam cyhankі nahadalі dobry los:

Ručku tak pazałacіlі, što škada było da śloz.

Potym napatkalі my ŭ bary dzviuch žančyn,

A nazaŭtra ŭsio lažalі: nie pajšoŭ nam klafelіn.

Prypieŭ:

Voś і zaviaršyłasia kurortnaje žyćcio.

Tolkі mora nie pabačylі, a tak cudoŭna ŭsio.

Pačakaj, voś my ad adpačynku adpačniem

І z padvojenaju sіłaju adpačyvać pačniem!

Słowniczek:

adtul - stamtąd, odtąd

čuvać - słychać

dy - ale; oraz; a

karysny - korzystny, pożyteczny, pomocny

nahadać - przypomnieć; wywróżyć

niejak - jakoś

pazałacіć - pozłocić

ŭsio - wszystko

voś - oto

žančyna - kobieta

zaŭsiody - zawsze

zaviaršycca - zakończyć się

zniać - zdjąć; sfotografować

žyvot - brzuch

Пока :) !

Игорь Растеряев - Про комбайнёров

Dwa lata temu rosyjski Internet obiegł film z nagraniem na którym – aktor petersburskiego teatru Buff – Igor Rastieriajew śpiewa piosenkę dedykowaną rolnikom, przygrywając do tego na garmoszce. Filmik był amatorski, robiony telefonem komórkowym, a sam wykonawca po prostu siedział na kuchennym krześle. Jednak piosenka zdobyła tak wielką popularność, że postanowił rozwinąć swoją działalność muzyczną. Powstały profesjonalne klipy, a w 2011 wydano nawet płytę.

Piosenka Rastieriajewa stanowi hołd dla prostego człowieka i pochwałę prostego życia.

Opowiada w niej o ludziach o których mówi się mało, a jeśli mówi – to zazwyczaj z lekkim odcieniem pogardy.  I tak nie czytają uczonych książek, nie rozprawiają na mądre tematy, wiedzą, że w życiu niewiele osiągną, bo też życie nie dało im na to wielu możliwości, ale żadne (!!!) społeczeństwo nie mogło by bez nich funkcjonować. Ludzie ci mają swoją dumę i swoją godność, której nikt nie widzi, a każdy potrzebuje by ktoś od czasu do czasu powiedział chociaż jedno dobre słowo. Rastieriajew powiedział i się spodobało ...

Tekst i tłumaczenie:

Далеко от больших городов,	Daleko od wielkich miast,
Там где нет дорогих бутиков,	Tam gdzie nie ma drogich butików,
Там другие люди живут,	Tam inni ludzie żyją,
О которых совсем не поют.	O których zupełnie nie śpiewają.
Не снимают про них сериалов,	Nie kręcą o nich serialów,
Ведь они не в формате каналов,	Przecież nie są w formacie kanałów.
И не пишет про них интернет,	I nie pisze o nich internet,
Их совсем вроде как бы и нет.	Ich w ogóle jakby i nie było.
Они молоды, но не студенты,	Są młodzi, ale nie są studentami,
Ни «О’кея» не знают, ни «Ленты»,	Ani O'keja nie znają, ani Lenty *,
В суши-барах они не бывают,	W barach z sushi nie bywają,
И в соляриях не загорают.	I w solariach się nie opalają.
У них нет дорогой гарнитуры,	Nie mają drogich słuchawek,
Наплевать им на эмо-культуру,	Plują na kulturę emo,
Не сидят «В Контактах», в онлайнах,	Nie siedzą "V kontaktach" **, w online'ach,
Они вкалывают на комбайнах.	(Za to) harują na kombajnach.
Выпил С2H5OH,	Wypiłeś C2H5OH,
Сел на «Ниву» Ростсельмаш,	Siadłeś na Nivę (firmy) Rostselmash ***
На ДТ, Дон 500, Т-150,	Na DT, Don 500, T-150,
Покормил перед этим поросят.	Nakarmiłeś przed tym prosięta.
И пошёл зябь пахать, молотить ячмень,	I poszedłeś orać ****, młócić jęczmień,
Будет долгим, долгим, долгим твой рабочий день,	Będzie długi, długi, długi twój roboczy dzień,
Но зато ты знаешь каждый винтик в тракторе внутри,	Ale za to znasz każdą śrubkę wewnątrz traktora,
Получаешь за работу в месяц тысячи три.	Dostajesz za robotę trzy tysiące na miesiąc *****.
Комбайнёры!	Kombajniści!
Каждый из них был в армии родной	Każdy z nich był w armii narodowej
Не отмазался никто, что у него там геморрой.	Nie wymigał się, że u niego jakieś tam hemoroidy.
Комбайнеры, трактористы, грузчики арбузных фур -	Kombajniści, traktorzyści, ładowacze fur na arbuzy -
Эти парни не являются мечтой гламурных дур.	Ci chłopcy nie są marzeniem wypindrzonych panienek.
И пускай там пидарасы беснуются в Москве,	I niech tam pedały pieklą się w Moskwie,
Но пока такие пацаны есть у нас в стране,	Ale póki takie chłopaki są w naszym kraju,
Знают пусть враги, все знают, сучка Кондолиза Райс:	Niech wrogowie wiedzą, wiedzą wszyscy i suczka Condoleezza Rice:
Никогда отребье НАТОвское не возьмёте нас.	Nigdy - wyrzutki NATOwskie ****** - nie weźmiecie nas.
Выпил С2H5OH	Wypiłeś C2H5OH,
Сел на «Ниву» Ростсельмаш,	Siadłeś na "Nivę" (firmy) Rostselmash
На ДТ, Дон 500, Т-150,	Na DT, Don 500, T-150,
Покормил перед этим поросят.	Nakarmiłeś przed tym prosięta.
И пошёл зябь пахать, молотить ячмень,	I poszedłeś orać, młócić jęczmień,
Будет долгим, долгим, долгим твой рабочий день.	Będzie długi, długi, długi twój roboczy dzień,
Эта песня посвящается всем сельским пацанам,	Tę piosenkę poświęca się wszystkim wiejskim chłopakom,
Волгоградским комбайнёрам, трактористам, пастухам.	Wołgogradzkim kombajnistom, traktorzystom, pastuchom.
Снова выпил С2H5OH	Znów wypiłeś C2H5OH,
Сел на «Ниву» Ростсельмаш,	Siadłeś na "Nivę" (firmy) Rostselmash
На ДТ, Дон 500, Т-150,	Na DT, Don 500, T-150,
Покормил перед этим поросят.	Nakarmiłeś przed tym prosięta.
И пошёл зябь пахать, молотить ячмень,	I poszedłeś orać, młócić jęczmień,
Будет долгим, долгим, долгим твой рабочий день.	Będzie długi, długi, długi twój roboczy dzień,
Эта песня посвящается всем сельским пацанам,	Tę piosenkę poświęca się wszystkim wiejskim chłopakom,
Волгоградским комбайнёрам, трактористам, пастухам.	Wołgogradzkim kombajnistom, traktorzystom, pastuchom.
Слава вам!	Chwała wam!

* Lenta to rosyjska sieć hipermarketów, O’kej zajmuje się budową centrów handlowych.

** VK lub Vkontakte to popularny w krajach b. ZSRR serwis społecznościowy, konkurent odnoklassniki.ru.

*** Chodzi oczywiście o kombajn typu Niva, wyprodukowany przez znanego rosyjskiego producenta sprzętu rolniczego - Rostselmash.

**** Nie miałem pomysłu na przetłumaczenie całego wyrażenia, dosłownie byłoby „orać zięblę”

***** Jeśli wierzyć Rastieriajewowi, że płaca pracownika rolnego wynosiła 3000 RUB - według kursu z 2010, kiedy Rastieriajew pisał swoje słowa - rosyjski rolnik zarabia około 307.5 PLN. Dla porównania średnia płaca w Rosji w rzeczonym roku wynosiła 20383 RUB czyli 2089.26 PLN (o jakiś tysiąc mniej niż u nas).

****** To o nas! :D

Słowniczek:

(вс)пахать - (za)orać

(вы)пить, выпи(ва)ть - (wy)pić, wypi(ja)ć

(на)писать - (na)pisać

(на)плевать - (na)pluć

(на/об)молотить - (na/o)młócić

(по)кормить - (na)karmić

бесноваться - pieklić się, biesić się, wariować

бутик - butik

бывать - bywać

винтик - śrubka

вкалывать - harować

внутри - wewnątrz, w środku

враг - wróg

вроде - w rodzaju, na podobieństwo; jakby, jak gdyby

город - miasto

грузчик - ładowacz

долгий - długi

дорогой - drogi

дура - głupia, pusta dziewczyna

зябь - orka przedzimowa, ziębla ???

комбайнёр - kombajnista

месяц - miesiąc

мечта - marzenie

молодой - młody

отмаз(ыв)ать - odmówić|odmawiać (się), wymigać|wymigiwać, usprawiedliwi(a)ć

отребье - odrzutki, resztki, ochłapy; wyrzutki

пастух - pasterz

пацан - chłopak

пидарас - pedał

получить|получать - dosta(wa)ć, otrzym(yw)ać

поросёнок - prosię

пускай - niech

работа - praca; robota

рабочий -  robotniczy; roboczy, dotyczący pracy

родной - rodzony; rodzinny

сельский - wiejski

сесть|садиться - siąść|siadać

слава - sława, chwała

снимать - zdjąć|zdejmować; (s)filmować, (s)fotografować; wynająć|wynajmować

совсем - całkiem, zupełnie

страна - kraj; państwo

студент - student

сучка - suczka

являться - stawiać się, zjawiać się; być, stanowić

ячмень - jęczmień

Пока :) !

Полина Агуреева - Моя маленькая

Przyszedł czas na ostatni romans w wykonaniu Poliny Aguriejewej, ostatni – rzecz jasna – na najbliższy czas, bo tych ma nasza* nowa diwa jeszcze wiele. Niniejszy pochodzi z filmu pt. Długie pożegnanie (ros: Долгое прощание) z 2004, który na filmwebie ... nie otrzymał jeszcze ani jednego głosu, a chęć obejrzenia zgłasza tylko jedna osoba. Mam wrażenie, że albo pani Andriejewa to kiepska aktorka i/lub gra jedynie w nędznych filmidłach, w co uwierzyć mi doprawdy trudno, albo filmy z jej udziałem stają się w Polsce swoistą ars occulta, bo rosyjskie kino cieszy się u nas raczej popularnością i nie sądzę, żeby film wartościowy uszedł uwadze naszych krajowych kinomaniaków, wśród których paru filmwebowiczów powinno się znaleźć. Wolę zatem poprzestać na wersji pierwszej, przy czym solennie obiecuję zdać sprawę z obejrzanych filmów z udziałem Andriejewej, jak i jeśli tylko uda mi się uzyskać do nich dostęp. 

* Przepraszam, za taką uzurpację, ale nie dopuszczam, że dla kogoś Aguriejewa diwą może nie być.

Tekst i tłumaczenie:

Ландыш, ландыш белоснежный,	Konwalio, konwalio śnieżnobiała,
Розан аленький!	Różo szkarłateńka!
Каждый говорил ей нежно:	Każdy mówił jej czule:
"Моя маленькая!"	"Moja maleńka!"
Ликом - чистая иконка,	Z twarzy - czysta ikonka,
Пеньем - пеночка ... -	Ze śpiewu - świstunka ... -
И качал ее тихонько	I kołysał ją cichutko
На коленочках.	Na kolankach.
Ходит вправо, ходит влево	Chodzi w prawo, chodzi w lewo
Божий маятник.	Boże wahadło.
И кончалось все припевом:	I wszystko kończyło się przyśpiewką:
"Моя маленькая!"	"Moja maleńka!"
Божьи думы нерушимы,	Bożych sądów nie wzruszymy,
Путь - указанный.	Droga już wskazana.
Маленьким не быть большими,	Maleńcy nie będą wielkimi,
Вольным - связанными.	A wolni spętanymi.
Будешь цвесть под райским древом	Będziesz kwitła pod rajskim drzewem
Розан аленький! -	Różo szkarłateńka! -
Так и кончилась с припевом:	Tak i skończyła się przyśpiewką:
"Моя маленькая!"	"Moja maleńka!"

Słowniczek:

(об)рушить - (z)burzyć (dom, budowlę), (z)niszczyć (szczęście, rodzinę, itd.)

аленький, od альй - szkarłatny

белоснежный -  śnieżnobiały

большой - wielki

влево - na lewo

вольный - wolny

вправо - na prawo

дерево - drzewo

качать - kołysać

колено - kolano

кончить|кончать - (s/za)kończyć

ландыш - konwalia

лик - oblicze, twarz

маятник - wahadło

пеночка - świstunka

райский - rajski

тихонький - cichutki

уаз(ыв)ать - wskaz(yw)ać

цвести - kwitnąć

чистый - czysty

Пока :) !

Alina Orlova - Čia

Będzie mrocznie i ponuro, a spod waszych szaf, łóżek i biurek zacznie wypełzać niepokój ... Alina Orlova - tę obywatelkę już w ciągu mój dzisiejszej biegunki edycyjnej poznaliśmy - w dark ambientowej odsłonie. Miast wideo zdjęcie lasu. Z wyglądu las raczej nielitewski, z atmosfery już jak najbardziej tak. Wydaje mi się, że Litwini lubią takie klimaty.

Tekst i tłumaczenie:

Vėjas ir vėjas	Wiatr i wiatr
Mano šalis tuščia	Mój kraj jest pusty
Vėjas ir vėjas	Wiatr i wiatr
Aš neišeisiu iš	Zostanę*
Čia	Tu
Tai, apie ką aš tylėjau, liks giliai po žeme	To o czym milczałam, zostanie głęboko pod ziemią
Čia	Tu

* - dosłownie powinno być 'ja nie wyjdę z', ale ponieważ dla Litwinów 'iš čia' to zwykłe 'stąd', a nasze 'stąd' "zabrałoby" ważne dla piosenki 'tu', zmieniłem na 'zostanę' ... No, i jak tu nie lubić tej zabawy? :P

Słowniczek:

šalis - kraj

tuščias - pusty

išeiti - wyjść|wychodzić; wyniknąć|wynikać

likti - zosta(wa)ć, pozosta(wa)ć

žemė - ziemia

tylėti - milczeć

gilus - głęboki

vėjas - wiatr

Пока :) !

Полина Агуреева - Белая ночь

Postawiłem ponownie sięgnąć do pięknego romansu w wykonaniu Poliny Aguriejewej. Tym razem piosenka pochodzi z serialu Likwidacija (ros: Ликвидация), którego – podobnie jak Isajewa – nie oglądałem :P Ale to chyba lepiej, mniej gadania – więcej słuchania. O samej piosence też wiele się nie dowiedziałem. Prócz może tego, że słowa doń napisał Boris Timofiejew (w rzeczywistości wiem tylko, że B. Timofiejew, a że akurat był poeta Timofiejew o imieniu na B to ... ). 

Tekst i tłumaczenie:

Весна не прошла, жасмин еще цвел,	Wiosna nie minęła, jaśmin jeszcze kwitnie,
Звенели соловьи на старых кленах.	Brzęczą słowiki na starych klonach.
Ждала я в беседке, и ты пришел.	Czekałam w altance, a ty przyszedłeś.
Ты был со мной, влюбленный, нежный мой.	Byłeś ze mną, kochający, czuły mój.
Шептал слова любви:	(I) szeptałeś słowa miłości:
"Белая ночь, милая ночь,	"Biała nocy, miła nocy,
Светлою мглой здесь нас укрой.	W świetlistej mgle tu nas skryj.
И не спеши ты зажечь свет зари.	I nie spiesz się zapalić światło zmierzchu.
Белая ночь, милая ночь,	Biała nocy, miła nocy,
Сон добрых дней нежно навей.	Sen dobrych dni przywiej czule.
И со мной ты,	I ze mną ty,
Мы вдвоем – я и ты".	Мy we dwoje - ja i ty".
Весь мир - для нас,	Cały świat - dla nas,
Весь молчит во мгле незримой.	Cały milczy we mgle niewidzialnej
Как сладко голос твой звучит,	Jak słodko głos twój brzmi,
О мой любимый!	O mój kochany!
Белая ночь, милая ночь,	Biała nocy, miła nocy,
Сон добрых фей нежно навей.	Sen dobrych dni przywiej czule.
Ты со мной, ты,	I ze mną ty,
Мы вдвоем – я и ты.	My we dwoje - ja i ty.
И снова весна, опять все цветет,	I znów wiosna, znowuż wszystko kwitnie,
Вновь соловьи звенят в аллеях парка.	Znowu słowiki brzękają w alejach parku.
Зачем мне их песни? Он не придет.	Na co mi ich pieśni? On nie przyjdzie.
И сердце вновь так жарко шепчет мне	I serce znów tak gorąco szepce mi
О той, другой весне ...	O tej, innej wiośnie ...
Белая ночь, светлая ночь,	Biała noc, świetlista noc,
Мучит огнем память о нем.	Dręczy ogniem pamięć o nim.
О, скорей пусть мне мелькнет свет зари!	O, szybciej niechaj mignie mi światło zmierzchu!
Белая ночь, светлая ночь	Biała noc, świetlista noc,
Тихо в окно шепчет одно:	Cicho w okno szepce jedno:
Нет его, нет,	Nie ma go, nie,
Он ушел, он далек.	On odszedł, on daleko.

Słownik:

(за)мучить - (za)męczyć, (za)dręczyć

(по)звенеть - brzęknąć|brzęczeć

(по)спешить - (po)spieszyć się

аллея - aleja

беседка - altana

весна - wiosna

влюбленный - zakochany, kochający

далекий - daleki, odległy

другой - inny; drugi

жаркий - upalny, gorący

жасмин - jaśmin

клён - klon

мгла - mgła

мелькнуть|мелькать - mignąć|migać

навеять|навевать - wywołać|wywoływać; dosł. przywiać|przywiewać

незримий - niewidoczny, niezauważalny

память - pamięć

парк - park

позвучать|звучать - (za)brzmieć

пройит|проходить - przejść|przechodzić, minąć|mijać

светлый - jasny; świetlany; światły

сладкий - słodki

соловей - słowik

шепнуть|шептать - szepnąć|szeptać

голос - głos

сон - sen

заря - zmierzch

укры(ва)ть - ukry(wa)ć, (s)chronić, (za)dekować

зажечь|зажигать - zapalić|zapalać

Пока :) !